Ege Üniversitesi’nin ev sahipliğinde “Araştırma Üniversiteleri Yıllık Değerlendirme Toplantısı” rektörlük yeni senato salonunda, Yükseköğretim Kurulu (YÖK) Başkanı Prof. Dr. Erol Özvar, YÖK Üyesi Prof. Dr. Naci Gündoğan ve 23 üniversitenin rektörlerinin katılımıyla İzmir’de gerçekleştirildi.
Üniversitelerin uluslararası alandaki sıralamalarında azimli bir şekilde yükselmesinin, nitelikli araştırmalar yapılmasından ve yayın kalitelerinin artırılmasından geçtiğini aktaran Özvar, akademisyenlerin bilimsel açıdan kaliteli dergilerde yayın çıkarmalarının ülkedeki yayın sayılarını olduğu gibi çalışmaya yapılan atıf sayılarını da olumlu yönde artıracağını söyledi.
Dünyada ve Türkiye’de yayımlanan bilimsel makalelerin yer aldığı dergilerin etki değerine göre dağılımına değinen Özvar, “Q1 etki değerindeki dergilerde yayımlanan makale oranı dünya ortalaması, 2022 yılı itibariyle yüzde 45,98 iken; Türkiye ortalaması yüzde 29,49’dur. Yine Q4 dergilerdeki yayınların toplam yayınlar içindeki payı dünya ortalaması yüzde 8,77 iken; Türkiye ortalaması yüzde 21,65 gibi yüksek bir orandadır. Bu tablo bize akademisyenlerimizi etki değeri yüksek dergilerde yayın yapmalarını teşvik etmemiz gerektiğini söylüyor” dedi.
Son yıllarda çeşitli uluslararası derecelendirme kuruluşları tarafından ilan edilen sıralamalarda özellikle araştırma üniversitelerinin görünürlüklerinde olumlu gelişmeler yaşanmasına rağmen, üniversitelerin bu sıralamalardaki yerlerinin, hala gerçek durumlarını yansıtmadığını düşündüğünü söyleyen Prof. Dr. Özvar, “Yükseköğretim Kurulu olarak bizim sizlerden temel beklentimiz, üniversitelerinizin verilerine sahip çıkmak suretiyle uluslararası alanda üniversitenizin görünürlüğünü artırmanızdır. Bu konuda özellikle bu yıl ilan edilen sıralamalarda ODTÜ, İTÜ, Koç ve Sabancı Üniversitelerimizin önemli mesafeler kat ettiklerini memnuniyetle müşahede ediyoruz. Ben inanıyorum ki bilhassa yayın konusundaki gayretle, kısa süre içerisinde araştırma üniversitelerimizin en az birkaçı daha sıralamalarda ilk 500’e rahatlıkla gireceklerdir. Bu konuda daha fazla çaba göstermenizi sizlerden istirham ediyorum. Biz Yükseköğretim Kurulu olarak bundan sonra da bu konuda sizlere her türlü katkıyı vermeye devam edeceğiz” şeklinde konuştu.
ADEP kapsamında aktarılacak bütçe kaynağı 400 milyon TL’ye çıkarıldı
Araştırma Üniversiteleri Destek Programı (ADEP) kapsamında ilk defa 2022 yılı Haziran ayında 20 Araştırma Üniversitesi’ne Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı tarafından 100 milyon TL bütçe aktarımı yapıldığını söyleyen Özvar, “Araştırma Üniversiteleri Yıllık Performans Puanlarına göre bu bütçe dağılımı belirlenmişti. 2023 yılında ise aktarılan bütçe 250 milyon TL’ye yükseltilmişti. 2024 Bütçe Yılında ise ADEP kapsamında aktarılacak bütçe kaynağı 400 milyon TL’ye çıkarılmıştır. Hayırlı olsun. Bu konudaki takdirlerinden dolayı Sayın Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’a ve özel destekleri için de Strateji ve Bütçe Başkanımız Sayın İbrahim Şenel’e teşekkür ediyorum” açıklamasına yer verdi.
TÜBİTAK’la yapılan görüşmeler sonucunda bu yıl ilk defa TÜBİTAK Stajyer Araştırmacı Burs Programında (STAR), ADEP kapsamındaki projelere özel çağrıya çıkıldığını söyleyen Özvar, 20 devlet araştırma üniversitesinden 19’unun ADEP kapsamındaki bilimsel araştırma projelerinde çalıştırılmak üzere, toplam 144 lisans bursiyer başvurusunun yapıldığını ve araştırma üniversitelerine yönelik yeni destekler konusunda TÜBİTAK’la görüşmelerinin devam ettiğini belirtti.
“Yüksek lisans öğrencileri için burs miktarı 6 bin TL’ye doktora öğrencileri için burs miktarı ise 9 bin TL’ye çıkarıldı”
Yüksek lisans ve doktora öğrencileri için mevcut burs ödemelerinin de artırıldığını söyleyen Özvar, “Yürütme Kurulumuz tarafından 5102 sayılı Kanun kapsamında yükseköğretim öğrencilerine ödenen burs miktarları esas alınarak yapılan hesaplama sonucunda, 2023 yılı itibariyle proje özel hesabından aylıklar halinde ödenmek üzere, yükseköğretim kurumlarında yürütülen bilimsel araştırma projelerinde burslu olarak görevlendirilen öğrencilere ödenecek aylık burs miktarı üst sınırının, tezli yüksek lisans öğrencileri için 2 bin 550 TL’den 6 bin TL’ye, doktora öğrencileri için de 3 bin 825 TL’den 9 bin TL’ye çıkarılmasına karar verilmiştir. Bu konudaki Yürütme Kurulu kararını hafta içerisinde tüm üniversitelerimize iletmiş olacağız” dedi. Yakın zamanda araştırma üniversitesi olma potansiyeline sahip üniversitelerin listesinin de kamuoyu ile paylaşılacağını aktaran Özvar sözlerine şöyle devam etti:
“YÖK olarak, sadece araştırma üniversitelerimizin değil, vakıf/devlet tüm üniversitelerimizin yıllık yayın, atıf, proje, patent gibi verilerini de sıkı bir şekilde takip etmekteyiz. Yakın bir zamanda araştırma üniversitesi olma potansiyeline sahip üniversitelerimizi de kamuoyu ile paylaşıp, kendilerini önümüzdeki 2 yıllık bir izleme sürecine alacağız. Bu 2 yılın sonunda ise, araştırma üniversitesi sayısı aynı kalmak kaydıyla, bu sisteme dahil edeceğimiz yeni üniversitelerimiz olacak.”